آموزش پرورش كبك

كبك Alectoris chukar

 پراكندگي:

۱۴ گونه مختلف از اين نوع پرنده تا كنون شناسايي شده است. زيستگاه طبيعي اين پرنده از كوههاي منطقه خاورميانه و آسيا از شرق يونان و جنوب بلغارستان , آسياي صغير تا منچوري چين گسترده است. كبك در آمريكاي شمالي, هاوايي و نيوزيلند نيز از جمعيت خوبي برخوردار شده است.

دو روز قبل از جوجه درآوري

1- مادر مصنوي را روشن كنيد. لامپ گرم كننده مادون قرمز يا مادر مصنوعي تشعشعي بايد طوري تنظيم شود كه حدود60 تا 75 سانتي‌متر بالاتر از كف قرار گرفته و نور مناسب براي همة جوجه‌ها در حلقه حفاظتي تأمين شود. مادر مصنوعي را مكرراً بررسي كنيد تا دماي مناسب 35 تا 38 درجه سانتي‌گراد در لبه گرم كننده و در 2.5 سانتي‌متري بالاي كف موجود باشد.

كبك‌ها بايد تغذيه نخستين خود را با 38 درصد پروتئين آغاز كنند. پروتئين اين جيره غذايي در سن سه تا شش هفتگي به تدريج به 24 درصد كاهش داده مي‌شود و سپس تا مرحله بلوغ و دوران نگهداري اين مقدار به 17 درصد مي‌رسد. تغذيه اين پرندگان 24 ساعت پس از خروج از تخم بايد شروع شود. جيره غذايي آن مشابه جيره مرغ گوشي است. انرژي مورد نياز كبك در جيره پيش‌دان در حدود 3000 كيلو كالري در هر كيلوگرم جيره مي‌باشد. احتياجات انرژي و مواد مغذي مورد نياز كبك در جدول زير آورده شده است.

ويژگي‌هاي تخم كبك
تخم كبك به رنگ يكدست زرد متمايل به سفيد با تعداد زياد لكه‌هاي قهوه‌اي با اندازه‌ها و شكلهاي متفاوت روي پوسته مي‌باشد. وزن تخم‌ها از 16 تا 25 گرم متفاوت (متوسط 21 گرم) و دوكي شكل، با طول متوسط 42 ميلي‌متر و عرض 31 ميلي‌متر هستند. ضخامت پوسته تخم حدود 0.238 و ضخامت غشاء داخلي پوسته 0.047 ميلي متر است. نسبت وزن پوسته، زرده و آلبومين به كل وزن تخم به تريب 15.2 درصد ، 35 درصد و 49.8 درصد است.

كبك از پرندگاني است كه به سهولت قابل پرورش بوده و در صورت توليد انبوه, از درصد بهره وري بالايي برخوردار است. به طوري كه مي توان گوشت آن را عرضه داشت. كبك را مي توان با به كار گيري تكنيك هاي مديريتي ويژه و استفاده از سيكل نوري معين, در تمام طول سال پرورش داد.

كبك Alectoris chukar در لهجه هاي مختلف فارسي به آن خاسه كو، زرج، ژرژ، كو، كوك مي گويند. اين پرنده در شرايط پرورشي عموما 400 تا 600 گرم وزن دارد. در شرايط طبيعي وزن كبك نر بالغ (سويه ايراني) از 510 تا 800 گرم و وزن كبك ماده بالغ از 450 تا 680 گرم متغير است. اندازه اين پرنده 31 تا 35 سانتيمتر مي باشد كه اندازه پرنده نر بزرگ تر است. تركيب پرها در هر دو جنس نر و ماده يكسان است. رنگ اين پرنده قهوه اي مايل به خاكستري در بالاي بدن و زرد كمرنگ در قسمت شكم است. يك خط سياه از قسمت جلوي سر آغاز شده و پس از انشعاب و عبور از چشم ها و گردن، در قسمت بالاي سينه تمام شده و سر وسينه خاكستري پرنده را از قسمت سفيد رنگ گلو جدا مي كند. پهلوي پرنده با تركيبي از رنگ سياه و شاه بلوطي متمايل به سفيد پوشانيده شده است و پرهاي انتهايي بال به رنگ شاه بلوطي هستند.

بيش از هر چيز، مي بايستي هدف از پرورش كبك مشخص و تعريف شود. سه هدف مجزا و بعضاً طبق شرايطي توأم به شرح زير مي تواند در پرورش كبك مورد توجه قرارگيرد. پرورش كبك مولد. توليد جوجه يك روزه. توليد نيمچه گوشتي. در پرورش كبك مولد؛ كبك دار، جوجه يك روزه را تا حد نيمچه (نيمچه تخم گذار) پرورش داده و با تعيين جنسيت آن ها به نسبت سه پرنده ماده به همراه يك پرنده نر در سن حدود 5 الي 6 ماهگي به فروش مي رساند. به منظور تحقق هدف دوم يعني توليد جوجه يك روزه، نياز به پرورش گله مادري مي باشد. در اين واحدها، كبك هاي ماده با رسيدن به سن بلوغ جنسي، جفت گيري نموده و شروع به تخم گذاري مي نمايند. تخم ها روزي سه بار جمع آوري و پس از ضدعفوني در محلي مخصوص منتظر ورود به دستگاه جوجه كشي، نگه داري مي شوند. در دستگاه جوجه كشي پس از حدود 24 روز جوجه هاي تازه متولد شده به عنوان جوجه يك روزه به پرورش دهندگان كبك گوشتي فروخته مي شوند. اين پرورش دهندگان كه هدف سوم را دنبال مي كنند، جوجه هاي يك روزه را به بلوغ فيزيكي در سن 12 تا 14 هفتگي رسانيده و كبك هاي به اصطلاح پروار خود را روانه كشتارگاه مي نمايند.